خطر ریزش خواستگاران نهضت ملی مسکن - پری بلاگ

به گزارش همشهری، براساس آخرین آمار های معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، تعداد کل متقاضیان مسکن دولتی در سامانه جامع طرح های حمایتی مسکن به 5.3 میلیون نفر رسیده است که البته از این تعداد حدود 1.6 میلیون ثبت نام مربوط به متقاضیان رد شده در طرح اقدام ملی مسکن دولت دوازدهم است و پس از ادغام نهضت ملی مسکن و طرح اقدام ملی مسکن از آذرماه، وارد لیست متقاضیان شده و آمار متقاضیان مسکن دولتی را بالا برده اند.

نکته قابل تأمل این است که لااقل در شهر تهران، بخش عمده متقاضیان ثبت شده برای نهضت ملی مسکن اصلاً واجد شرایط دریافت مسکن دولتی نیستند. اگر این شرایط با ضریب کمتر در سایر منطقه ها کشور نیز مصداق داشته باشد، احتمال اجرای کامل نهضت ملی مسکن وجود ندارد. به مسئله باید ناتوانی تعداد قابل توجهی از متقاضیان برای واریز آورده نقدی حدود 150 میلیون تومانی را نیز افزود که عملاً بخشی از تقاضای بالفعل نهضت ملی مسکن را غیرفعال می نماید.

ترقی آمار ها با ادغام در طرح مسکنی

در آذرماه سال جاری و در شرایطی که فقط یک میلیون و 800 هزار نفر در سامانه نهضت ملی مسکن ثبت نام نموده بودند، به علت تغییر بعضی معیار ها و شرایط دریافت مسکن دولت در این نهضت، شورای عالی مسکن رأی به ادغام دو طرح مسکن دولتی داد تا یک میلیون و 600 هزار نفر از متقاضیان طرح اقدام ملی مسکن که در این طرح واجد شرایط نبودند نیز شانس مشارکت در نهضت ملی مسکن را پیدا نمایند. البته این افراد می توانستند با انصراف از ثبت نام قبلی در طرح اقدام ملی، دوباره در نهضت ملی مسکن ثبت نام نمایند، اما تشخیص وزارت راه این بود که با انتقال این افراد به نهضت ملی مسکن هم آمار های ثبت نام به عدد قابل قبولی می رسد و هم زحمت متقاضیان کمتر می گردد.

تغییر شرط مالکیت مسکونی در 2 طرح مسکن دولتی یکی از دلایل اتخاذ این تصمیم بود چراکه در طرح اقدام ملی فقط متقاضیانی واجد شرایط شناخته می شدند که از سال 1384 به بعد سابقه مالکیت مسکونی نداشته باشند درحالی که در نهضت ملی مسکن این شرط به سال 1395 تغییر کرد.

علاوه بر این در طرح اقدام ملی مسکن همه متقاضیان باید شرط 5 سال سابقه سکونت در شهر محل تقاضا را رعایت می کردند درحالی که نهضت ملی مسکن برای این شرط نیز ضوابط جدیدی ابلاغ کرد و ضمن حذف شرط سابقه سکونت برای بعضی متقاضیان، برای سایر متقاضیان نیز به یک تا 3 سال کاهش یافت.

در این میان چراغ سبز مشروط وزارت راه و شهرسازی به ثبت نام مردان مجرد بالای 23 سال در نهضت ملی مسکن و تمدید چندباره مهلت ثبت نام در این نهضت باعث شد آمار ها فرایند صعودی شدیدتری پیدا نمایند و تعداد کل تقاضای ثبت شده به 34 درصد بیش از تعداد واحد های قابل احداث برسد.

البته وزیر راه و شهرسازی اعلام نموده است که سهمیه استان های دارای عملکرد مثبت در تأمین زمین برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن افزایش می یابد؛ اما درمجموع به نظر می رسد پس از پایش اطلاعات متقاضیان، تعداد افراد واجد شرایط و مشتاق برای خرید مسکن دولتی به 4 میلیون نفر نرسد.

ترکیب متقاضیان مسکن دولتی

آنالیز های اطلاعات معاونت مسکن وزارت راه نشان می دهد از مجموع 5 میلیون و 341 هزار ثبت نام اعلام شده برای طرح نهضت ملی مسکن، 1.6 میلیون نفر از متقاضیان رد شده طرح اقدام ملی بوده اند و از مجموع 3 میلیون و 700 هزار ثبت نام اجرا شده برای نهضت ملی مسکن نیز 435هزار و 397نفر را مردان مجرد بالای 23سال تا 45سال تشکیل می دهد.

با توجه به اینکه فرصت نام نویسی برای طرح نهضت ملی مسکن تا 29 اسفند ادامه دارد همچنان افزایش تعداد ثبت نام ها احتمال دارد؛ اما آیا احداث 4 میلیون واحد مسکونی جوابگوی این اندازه تقاضا خواهد بود؟

آنالیز تجربه ثبت نام برای طرح اقدام ملی مسکن نشان می دهد که در آن دوره بدون تعدیل شرط دوره مالکیت مسکونی و سابقه سکونت در شهر محل تقاضا، کمتر از 25 درصد متقاضیان واجد شرایط شناخته شدند و مابقی متقاضیان به دلایلی نظیر فرم جیم قرمز یا ثبت سابقه مالکیت مسکونی از سال 1384 به بعد، واجد شرایط مشارکت در طرح اقدام ملی مسکن شناخته نشدند.

حالا با تغییراتی که در شرایط دریافت مسکن دولتی اعمال شده، احتمالاً بخشی از این افراد واجد شرایط شناخته خواهند شد، اما به نظر نمی رسد تعداد قابل توجهی از آن ها راغب به مشارکت در مسکن دولتی باشند به خصوص که آمار ها نشان می دهد از 530 هزار متقاضی معرفی شده به پروژه های اقدام ملی مسکن نیز حدود نیمی از افراد اصلاً نسبت به واریز آورده نقدی و شروع مشارکت اقدام ننموده اند.

نقشه نهضت ملی مسکن در تهران

آنالیز آخرین آمار های وزارت راه و شهرسازی حاکی است معادل 11.2 درصد از کل تقاضا های ثبت شده برای مشارکت در مسکن دولتی مربوط به متقاضیان تهرانی است و نزدیک به 600هزار نفر در این استان برای مشارکت در نهضت ملی مسکن ثبت نام نموده اند و از این تعداد 124هزار نفر از آن ها مربوط به مردان مجرد بالای 23سال و حدود 117 هزار نفر مربوط به مالکان متقاضی استفاده از تسهیلات نهضت ملی مسکن برای نوسازی و ساخت مسکن است که به واسطه ثبت نام در این طرح می توانند تا سقف 450 میلیون تومان در تهران برای احداث و نوسازی بنا تسهیلات بگیرند.

نکته قابل توجه این است که پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی به نقل از خلیل محبت خواه، مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران اعلام نموده است: تا به امروز اطلاعات 200 هزار نفر از تهرانی های ثبت نام شده در نهضت ملی مسکن پالایش شده که از این تعداد فقط 6 هزار و 810 نفر واجد شرایط اولیه در نهضت ملی مسکن بوده اند.

این یعنی تا اینجای کار کمتر از 3.5 درصد ثبت نام های تهرانی می توانند در پروژه های نهضت ملی مسکن تهران مشارکت نمایند و عملاً برنامه ریزی های اجرا شده برای احداث چند صد هزار واحد مسکن دولتی در شهرک های حومه مرکز توجیهی ندارد مگر اینکه متولیان امر بخواهند به هر متقاضی فارغ از شرایط قانونی، یک واحد مسکونی اختصاص دهند.