چگونه فناوری در دوران کرونا به صنعت گردشگری یاری می نماید؟
به گزارش پری بلاگ، فناوری ارتباطات هوشمند در صنعت گردشگری می تواند با آموزش و قانع کردن سازی، مردم و گردشگران را به تعویق سفر در زمان شیوع و اوج کرونا ترغیب و برنامه ای تشویقی و جذاب برای سفر در پساکرونا به آنها ارائه کند.
اواخر سال 2019 با شروع همه گیری ویروس کرونا و ظهور بیماری کووید 19، صنایع مولد یکی پس از دیگری وارد رکورد شدند و با دستورات سازمان دنیای بهداشت (WHO) و تبع آن و به ناچار، دولت ها برای سفر مردم محدودیت هایی ایجاد کردند که افول بخش خدمات بویژه جهانگردی حتی در کشورهای پررونق جهانگردی شروع شد.
نه فقط در ایران، بلکه در همه کشورهای دنیا تعداد جهانگرد به شدت کاهش پیدا نموده است، کاهش بیش از 80 درصدی تقاضای سفر، آثار فاجعه باری را رقم زد که خسارات آن تا سالها پس از خروج از بحران کرونا قابل پیش بینی است؛ البته کشورهای پیشتاز در توسعه جهانگردی بلافاصله کوشش کردند با تشکیل صندوق و تدوین برنامه های حمایتی به یاری صاحبان کسب و کار و کارکنان این بخش بیایند.
شرایط پیچیده دوران همه گیری کووید 19، تاثیرات ویرانگر در اقتصاد و رکود عمیقی در صنعت جهانگردی در دنیا ایجاد نموده است، به طوری که این روزها مقاصد جهانگردی از آسیا تا اروپا و حتی در آمریکا سوت وکور شده اند؛ فعالان این صنعت در نیمه اول سال 2020 میلادی متحمل خسارتی حدود 400 میلیارد دلار شدند که این رقم بیش از سه برابر ضرروزیان صنعت جهانگردی دنیای در بحران مالی دنیای سال 2009میلادی است.
براساس یک برآورد دنیای، اکنون ضریب اشغال تخت در هتل ها به شدت سقوط نموده و در حدود 15درصد شناور است، تقریباً 120 میلیون شغل در بخش جهانگردی و سفر، حذف شده و یا به زودی از میان خواهد رفت و پیش بینی می گردد با کاهش حدود 400 میلیارد دلاری درآمدهای مسافرت بین المللی و کاهش 60 تا 80 درصد شمار جهانگردان در سراسر دنیا، صنعت جهانگردی با خسارت 910 تا 1200 میلیارد دلاری تا خاتمه سال 2020 روبرو گردد.
خسارت 12 هزار میلیارد تومانی کرونا به جهانگردی ایران
با شیوع کرونا در ایران از اسفند98 نیز برنامه های دولت دوازدهم با اولویت و موضوع حفاظت از جان و سلامت مردم تدوین و عملیاتی شد و بر اساس شیوه نامه های بهداشتی، محدودیت در تردد و سفر به عنوان یکی از مهمترین دستورات پیشگیری از شیوع و ابتلا به بیماری، در صدر همه اصول قطع طنجیره انتقال ویروس کرونا نهاده شد. این تصمیم اگر چه به کاهش خسارات جانی منجر شد، اما صنعت جهانگردی را بشدت تحت تاثیر قرار داد.
این در حالی بود که ابعاد خسارت های مالی در ایران شکل دیگری دارد، شرایط در ایران متفاوت تر و سخت تر از سایر کشورهای منطقه و دنیا است؛ اقتصاد ایران اکنون فشار دو لبه کرونا و تحریم را تحمل می نماید؛ فشار شدید مالی که به جنگ تمام عیار مالی آمریکا بر ضد مردم ایران تعبیر می گردد از سال 97 کاهش حداقل سالانه 50میلیارد دلار از درآمدهای نفتی کشور را به اقتصاد کشور تحمیل و توامان شدن آن با شیوع بیماری کرونا، مسائل دولت و مردم را مضاعف نموده است.
این در شرایطی است که علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی، جهانگردی و صنایع دستی در زمانی که هنوز موج سوم کرونا شروع نشده بود میزان خسارت وارد شده به بخش جهانگردی را تا پیش از خاتمه فصل سفر تابستانی، 12هزار میلیارد تومان اظهار داشت که یقینا با شروع فصل پاییز و ایجاد محدودیت های بیشتر در ماه های اخیر، این خسارت ها افزایش هم یافته است.
البته دولت برای جبران خسارت ناشی از کرونا 50 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته است، که به گفته مونسان فعلا بخش جهانگردی توانسته 110 میلیارد تومان این اعتبار حمایتی را به خود اختصاص دهد؛ اما کوشش می کنیم علاوه بر تسریع پرداخت تسهیلات جبران خسارت ناشی از کرونا، با استمهال وام در بخش جهانگردی و مالیات ها، فشار مالی از این بخش برداشته گردد و پس از عبور از کرونا صنعت جهانگردی بلافاصله در کشور احیا گردد.
فعالان جهانگردی در دوران کرونا و تحریم خسارات جبران ناپذیری را متحمل شدند، به گفته علی ربیعی سخنگوی دولت کرونا بیشترین آسیب را به بخش خدمات جهانگردی وارد نموده است، در شوک نخست کرونا حداقل یک میلیون و 600 هزار شغل دچار آسیب شد و در نتیجه یک میلیون و 300 هزار شغل در معرض تهدید نهاده شد و در پی آن یک میلیون و 500 هزار نفر هم از کار بیکار شدند.
با توجه به اینکه سهم جهانگردی از اشتغال در آمار دنیای 10 درصد و در ایران بیش از 7 درصد است و این نکته که برای ایجاد هر شغل در حوزه جهانگردی و یا صنایع دستی به 50 تا 100 میلیون تومان سرمایه احتیاج است، بخش جهانگردی با اندک حمایتی می تواند دستاوردهای عظیم داشته باشد، در صورتی که در بخش صنعت برای ایجاد هر شغل احتیاج به 500 میلیون تا یک میلیارد تومان است و اگر مسئله ای به عنوان همه گیری کرونا، تحریم و جنگ مالی وجود نداشت، جهانگردی در سال 98 و 99 حتی با وجود مسائل و بحران های منطقه ای، رشد بی نظیری را تجربه می کرد.
ضرورت برنامه احیای جهانگردی پساکرونا، توسعه فناوری در جهانگردی
باید در نظر گرفت که سفر همیشه در خیال و تصور مردم جاری است؛ افراد حتی در شرایط سخت در دوران بیماری، جنگ و حتی فقر هم اولین رویا و امید که به آن فکر می نمایند، سفر است؛ نمی توان تصور کرد مسافرت با هر هدفی و احتیاجی برای مدت های طولانی لغو گردد، زیرا جهانگردی یک تقاضای فزاینده و همیشگی روحی و روانی برای مردم و یک احتیاج مالی تجاری برای توسعه و اشتغال در جوامع است.
با شدت دریافت شیوع کرونا از اواخر سال 2019 سفرها و البته مسافرت های با رویکرد تفریح و جهانگردی با محدودیت های اجباری از سوی سازمان دنیای بهداشت (WHO) روبرو شده است. مردم و مسافران هر روز و هرساعت شرایط دنیای را رصد می نمایند تا برای کوچکترین جابه جایی های خود برنامه ریزی نمایند، اما فعلا برنامه و راهی جز در خانه ماندن (Stay at home) وجود ندارد، اما برای جهانگردی باید پساکرونا را هم در نظر گرفت.پساکرونا در جهانگردی صورتی از آینده است که در آن ایمنی و امنیت، سلامت و بهداشت، اولویت برای برنامه ریزی یک سفر خواهد شد و در آن موقع قطعا بیمه سلامت، اصول خدمات بهداشتی در طول سفر و در مقصد برای مسافر و همسفران تضمین می گردد، اگر چه این خدمات ممکن است موجب افزایش هزینه سفر برای جهانگردان گردد، اما در جلب نظر و رضایت جهانگردان یک ضرورت خواهد شد.
جهانگردی در پساکرونا جذاب خواهد بود، ورود ربات های مهماندار یا حمل بار در هواپیماها و فرودگاه ها، راه اندازی رستوران های کاملا هوشمند با گارسون هایی با گان ها و نقاب های مخصوص و حفاظتی، آسانسورهای ضدعفونی در هتل ها، یک ضرورت و یک کیفیت در اماکن و مقاصد جهانگردی و شاید یکی از جذابیت های سفر خواهد شد و به نظر می رسد برنامه و خدمات جهانگردی دچار تغییر و تحولات عمیقی شده و یک بازبینی جدید در قوانین از سوی سازمان دنیای جهانگردی (UNWTO) صورت بگیرد.
به هر صورت کرونا و تحریم تمام می گردد و جوامع مانند همه بحران ها و سختی ها از جنگ، زلزله و سیل و ... با تغییر سبک زندگی خود، همزیستی و کنار آمدن با این بیماری را انتخاب می نمایند و راه های پیشگیری و مصونیت از آن را پیدا خواهند کرد و دوره رونق سفر و جهانگردی مجدد شروع می گردد، اما اکنون که در این شرایط امکان فیزیکی سفر وجود ندارد، سیاستگذاران و برنامه ریزان حوزه جهانگردی می توانند برنامه هایی در قالب آموزش جهانگردی به ویژه برای گروه سنی بچه ها و نوجوانان برای آشنایی با جاذبه های جهانگردی ایران، تببین کد اخلاق جهانگردی، ارتقا فرهنگ جهانگردپذیری جوامع به وسیله فناوری های نوین، شبکه های مجازی سطح کیفی این صنعت را برای آینده افزایش دهند.
جهانگردی الکترونیک؛ برنامه سفر ارزان و کسب و کار در خانه
امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان راهبرد جدید توسعه و نشان توسعه یافتگی است و به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای استراتژیک که جنبه های مختلف مالی، فرهنگی و اجتماعی، زندگی بشر را تحت تاثیر قرار می دهد، نقطه عطفی در صنعت جهانگردی است.
جهانگردی الکترونیک، مهارت تلفیق فناوری اطلاعات و روندها و فرایندهای کسب و کار الکترونیک و بهره مندی از شیوه ها و ابزارهای نوین برای تدارک، ارائه و پشتیبانی خدمات جهانگردی برای تامین احتیاجهای مسافران با هزینه های کمتر و کیفیتی بالاتر است به طوری که همه خدماتی که جهانگردان سنتی از آنها استفاده می کردند، امروزه به صورت الکترونیکی و به وسیله فضای اینترنت در دسترس جهانگردان قرار می گیرد.
کارشناسان حوزه فناوری دیجیتال معتقدند که شرایط کشور در حوزه رونق جهانگردی و توسعه آن علیرغم ظرفیت ها و توانمندی های بسیار خوب، هنوز در صندلی واقعی خود قرار ندارد، اما با توجه به ثبات مدیریتی در چند سال گذشته در حوزه وزارت میراث فرهنگی، جهانگردی و صنایع دستی و اتخاذ سیاست های مناسب در حوزه فناوری های نوین در بازاریابی و تبلیغات، منجر به رشد دو برابری جذب جهانگرد در 7 سال گذشته شده است.
از طرفی با توسعه صفحات وب و نرم افزارهای تلفن همراه، بسیای از محدودیت های سیستم توزیع دنیای جهانگردی رفع می گردد و نظام نوینی تحت عنوان جهانگردی الکترونیک شکل می گیرد به نحوی که فناوری اطلاعات با طبقه بندی و دسته بندی اطلاعات حوزه جهانگردی، امکان کار و فعالیت در این حوزه هم در خانه و هم در محل کار فراهم می گردد، این در حالی است که به راحتی و با کمی آموزش در بستر اینترنت و فضای مجازی و با صرف کمترین سرمایه گذاری می توان کسب وکارهای جهانگردی جدید راه اندازی و به ایجاد اشتغال پایدار دست یافت.
جهانگردی در چهارچوب فضای اینترنتی، وسیله ای کارآمد است که با بکارگیری آن یک علاقه مند به سفر می تواند در زمان کوتاه، با هزینه بهینه و با یک برنامه هدفمند و راهنماییگر به مکانی خاص مسافرت کند، که نخستین مرحله از ایجاد ذائقه و سلیقه و لذت بردن از سفر است.
گزارش ها نشان می دهد علیرغم خسارت عمیق به صنعت جهانگردی و صنایع وابسته آن، شرکت های بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات سودآوری بسیاری داشته اند؛ اما اینکه تا چه میزان در این شرایط کرونایی این بخش به حوزه جهانگردی توجه نشان داده و می تواند راه چاره مالی و عملیاتی هم داشته باشد، قابل آنالیز است و شرکت های دانش بنیان و نوپای کشور در این زمینه می توانند سرمایه گذاری نمایند.
بسته های تشویقی برای تعویق سفر به آینده
ایران رتبه دهم جاذبه های باستانی و تاریخی و رتبه پنجم جاذبه های طبیعی را در دنیا دارا است، فناوری دیجیتال در این زمینه نقش مهمی دارد و بهره مندی از این ظرفیت موجود، مستلزم پیوند حوزه جهانگردی با فناوری اطلاعات است. اگر محدودیت و ممانعت از سفر تاکید پروتکل های بهداشتی است، تبلیغ برنامه به سفر نروید با اولویت حفاظت از سلامت مردم باید جذابیت آینده نگرانه قانع کردنی و آگاهی بخشی داشته باشد، اگر بانک اطلاعاتی ثبت شده ای از نرخ سفر جاده ای، ریلی و هوایی جهانگردان محل های اقامت وجود دارد، امروز سیاست های تشویقی برای کنترل میل و انگیزه سفر را با اعطای بسته تشویقی با توصیه پس از کرونا سفر کن قابلیت برنامه ریزی داشته و می توان حجم ترافیکی سفر و حضور در مناطق جهانگردی و بازدید از اماکن تاریخی فرهنگی و تفریحی را راهنمایی و مدیریت کرد.
اگر امروز در دوران کرونا مردم نمی توانند به موزه ها بروند، می توان موزه های مجازی را در دسترس مردم قرار داد، اگر علاقه مندان آگاهی به انواع سفر، مقاصد سفر، جاذبه های ملی و بین المللی ندارند، می توان بسته های آموزشی و تبلیغاتی سفر ایجاد کرد، در حالی که مردم در خانه می مانند آموزش هم می بینند و به صورت قانع کردنی تمایل به سفر به زمان های پس از کرونا موکول می گردد. اجرای این برنامه با تبلیغات و معرفی جاذبه های فرهنگی و بازاریابی جهانگردی می تواند تهدید کرونا را به یک فرصت طلایی برای افزایش آگاهی و آشنایی بیشتر با ایران تبدیل کند.
فناوری هوشمند ارتباطات در حوزه جهانگردی می تواند علاوه بر جلوگیری از ترافیک و ازدحام جمعیت، امکان ظرفیت سنجی اقامت و بازدید از اماکن فرهنگی و تفریحی و محدودیت سفر را مطابق با پروتکل های بهداشتی مقابله با کرونا، برای جهانگردان برنامه ریزی کند؛ البته طراحی یک سامانه جامع بر اساس فناوری نوین احتیاجمند یکپارچه سازی همه نرم افزارهای هوشمند موجود (تحت وب و تلفن همراه)، و متمرکز کردن برنامه های سفر در حوزه حمل ونقل، اسکان و اقامت در هتل ها و شناسایی پذیرایی ها و مراکز تفریحی و تجاری است؛ این برنامه باید از جذابیت فوق العاده ای برخوردار باشد تا علاوه بر جذب مردم به عنوان کاربر با قانع کردن سازی، آنها را برای به تعویق انداختن سفر در زمان کرونا تشویق و بسته ای جذاب برای سفر در پساکرونا برنامه ریزی و به جهانگردان ارائه کند.
رشد50درصدی هتل سازی در دولت تدبیر و امید
طبق گزارش ها در 7 سال فعالیت دولت تدبیر و امید با رشد 50 درصدی در هتل سازی و افزایش 46درصدی در تعداد تخت های هتل و دو برابر شدن (از 4 میلیون به 8 میلیون) جهانگرد، کشور فصل جدیدی از رونق و توسعه این صنعت را تجربه نموده است؛ مطابق آمار تا قبل از دولت تدبیر و امید 998 هتل تاسیس شده بود، و اکنون 497 هتل به این تعداد افزوده شده است، همچنین تعداد اقامت های بوم گردی از صفر به بیش از 2هزار واحد رسیده است.
جذابیت ها و ظرفیت های ذاتی جهانگردپذیری ایران، مهمترین دلیلی است که نباید از آینده و احیای مجدد جهانگردی ناامید بود، چنان که جهانگردی ایران همیشه در دوره های مختلف تاریخی و به دلیل تحولات سیاسی و اجتماعی فرازونشیب های زیادی داشته است؛ با شروع دولت تدبیر و امید از سال 92 از نظر توسعه زیرساختی و جهانگردپذیری دوران جدیدی شکل گرفت، به خصوص پس از امضای برجام و فضایی که در کشور ایجاد شد، موج جدید سفر جهانگردان خارجی برای بازدید از ایران افزایش یافت، بیشتر هتل ها و اغلب در تمام فصول، ظرف سال های 94 تا 96 توسط جهانگردان خارجی رزرو می شد، در هیچکدام از تعطیلات - فصلی و هفتگی- ایرلاین های داخلی بدون مسافر و جاده ها بدون ترافیک نبود.
پس از برجام ارتقا سطح مراوادات تجاری و بازرگانی ایران و توسعه مناسبات بین المللی با اغلب کشورهای دنیا، تاثیر مستقیم بر رونق جهانگردی در ایران داشت؛ اما تحولات سیاسی آمریکا و خروج ترامپ از برجام از سال 97 و شروع دور جدید تحریم های مالی، شرایط را هر روز برای اقتصاد کشور و مشاغل، خدمات و کسب وکارها دشوارتر کرد.
اجرای سیاست کاهش وابستگی به نفت و افزایش صادرات غیرنفتی یکی از برنامه های راهبردی دولت است و توسعه جهانگردی می تواند به عنوان یک اولویت ملی برای افزایش فراوری ناخالص ملی و ارزآوری نهاده شده و جایگزین درآمدهای نفتی گردد؛ و ضرورت دارد از هم اکنون در سیاست گذاری و برنامه ریزی برای جهانگردی پایدار، مشارکتی و دیجیتالی برای دوران پساکرونا از هم اکنون بیاندیشیم و چندین برابر کار و کوشش کنیم.
برای جلوگیری از نابودی کامل صنعت جهانگردی، حمایت از فعالان این بخش و حفظ بازار جهانگردی پس از کرونا باید یک برنامه جامع و مدت دار برای احیای جهانگردی (به طور مثال تا 1410) تدوین گردد، برنامه ای که بتواند بلافاصله خسارت های مالی در بخش جهانگردی را جبران و با تضمین امنیت و سلامت مسافران و فرهنگ سازی دستورالعمل های بهداشتی برای مقابله با شیوع هر نوع بیماری همه گیر مانند کرونا، تقاضای سفر به مقصد ایران را به سرعت افزایش دهد.،ایرنا
منبع: ایران آنلاین